Receptgeneesmiddelen die je krijgt voorgeschreven via je arts en apotheek, zijn betrouwbaar en veilig. Artsen en apothekers zijn de enige bevoegde instanties om receptgeneesmiddelen voor te schrijven en te verstrekken. Hierbij word je ook voorzien van passende medische begeleiding. Bovendien worden alleen medicijnen vergoed door je zorgverzekeraar als deze afkomstig zijn van een officiële apotheek.

Je huisarts en apotheek zorgen voor de juiste zorg en ondersteuning. Je huisarts is deskundig in het kiezen van het meest geschikte medicijn voor jouw situatie en kan je goed informeren over mogelijke bijwerkingen.

De apotheker speelt een belangrijke rol bij het waarborgen van de veiligheid van de medicijnen die je inneemt. Zij controleren of de medicijnen geschikt zijn voor jou en of ze het beoogde effect hebben. Daarnaast voorzien ze je van gedegen advies over hoe je de medicijnen dient te gebruiken en brengen ze je op de hoogte van eventuele risico’s.

Of je al dan niet een recept nodig hebt voor een specifiek medicijn kun je terugvinden op de officiële website van het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG). Informatie over de verkrijgbaarheid van medicijnen op recept vind je in de Geneesmiddeleninformatiebank van het CBG.

In sommige gevallen kan medische hulp en ondersteuning geboden worden zonder dat er medicijnen nodig zijn. Het is raadzaam om advies in te winnen bij je huisarts of apotheker, omdat zij dagelijks te maken krijgen met diverse vragen en klachten en daarom vaak met creatieve oplossingen kunnen komen die je zelf wellicht niet had bedacht.

Voor veel voorgeschreven medicijnen biedt je zorgverzekering dekking. Dit betekent dat de kosten voor deze medicijnen vergoed worden. Echter, wanneer je op eigen initiatief online receptmedicijnen aanschaft zonder daadwerkelijk een geldig recept te hebben, zullen deze kosten niet gedekt worden door je zorgverzekeraar.

Het is van groot belang om je bewust te zijn van de gevaren van vervalste medicijnen die je online zou kunnen bestellen. Het risico op negatieve gezondheidsgevolgen is aanzienlijk wanneer je in aanraking komt met dergelijke nepmedicijnen.

De samenstelling van nepmedicijnen kan aanzienlijk verschillen van echte medicijnen. De betrouwbaarheid en veiligheid van nepmedicijnen zijn zeer onzeker. Dit kan ernstige gevolgen hebben voor je gezondheid, zowel direct als op de lange termijn.

Op het eerste gezicht lijkt er niets verdachts aan nepmedicijnen. In feite zijn de nepverpakkingen en neppillen zo overtuigend nagemaakt dat zelfs deskundigen moeite hebben om ze van echte te onderscheiden. Echter, nepmedicijnen worden geproduceerd door onbetrouwbare instanties en voldoen niet aan de gangbare kwaliteitsnormen. Dit kan resulteren in de volgende problemen.

Afwijkende hoeveelheid werkzame stof

Veel nepmedicijnen bevatten weliswaar de werkzame stof, maar in een andere dosering dan vermeld op de verpakking. Hierdoor weet je niet zeker of je te weinig of te veel van de werkzame stof binnenkrijgt. Dit brengt het risico met zich mee van onderdosering of overdosering, wat ernstige gevolgen kan hebben voor je gezondheid. Omdat de effecten van te lage of te hoge doseringen onbekend zijn, zowel op korte als lange termijn.

Echte medicijnen ondergaan strikte controles en voldoen aan Europese wetgeving. Hierin staat dat de hoeveelheid werkzame stof maximaal 5% mag afwijken van de vermelde dosis. Bij nepmedicijnen ontbreekt deze controle.

Schadelijke bestanddelen

Nepmedicijnen kunnen onvermelde stoffen bevatten die niet op de verpakking staan. Deze kunnen goedkopere werkzame stoffen zijn die vergelijkbare effecten hebben, maar andere bijwerkingen met zich meebrengen. Zelfs als je niet meteen iets opmerkt, kan dit op de lange termijn schadelijk zijn voor je gezondheid. In sommige gevallen kunnen zelfs giftige stoffen in de pillen aanwezig zijn.

Een apotheek heeft de mogelijkheid om je een ander merk geneesmiddel mee te geven dan wat op je recept vermeld staat. Het is echter vereist dat de werkzame stof en de concentratie van het geneesmiddel hetzelfde zijn als het voorgeschreven medicijn.

Vervanging van duurder medicijn door goedkoper alternatief

Apothekers zijn bevoegd om op eigen initiatief een duurder merkgeneesmiddel te vervangen door een voordeliger generiek medicijn. Generieke medicijnen bevatten dezelfde werkzame stof, maar dragen geen merknaam. Veel zorgverzekeraars vergoeden enkel de goedkoopste variant van een medicijn met dezelfde werkzame stof, omdat de overheid streeft naar betaalbare geneesmiddelen. Je apotheker dient je echter te informeren wanneer je een generiek medicijn krijgt.

Bij specifiek verzoek van de arts voor duurder medicijn

Indien je arts van mening is dat een specifiek merkgeneesmiddel nodig is, mag de apotheker je geen generiek medicijn verstrekken in dat geval.

Een arts heeft de bevoegdheid om een medicijn off-label voor te schrijven. Dit betekent dat hij een medicijn voorschrijft voor een aandoening of klacht waar het eigenlijk niet primair voor is ontwikkeld. Het off-label voorschrijven van medicijnen moet echter aan bepaalde voorwaarden voldoen.

Voorwaarden bij off-label voorschrijven

Een arts of apotheker mag weliswaar een medicijn op een andere manier voorschrijven, maar dit is alleen toegestaan onder strikte voorwaarden.

Een arts kan onder specifieke voorwaarden medicijnen op recept via internet voorschrijven. Hierbij is het bijvoorbeeld essentieel dat de arts op de hoogte is van de medicatie die je gebruikt.

Voorwaarden voor online voorschrijven van medicijnen

Een arts kan alleen receptmedicijnen voorschrijven via internet als aan de volgende voorwaarden wordt voldaan:

• Het is niet noodzakelijk om persoonlijk met jou te spreken of een onderzoek uit te voeren.
• De arts heeft inzicht in jouw huidige en eerdere medicatiegebruik.

Indien de arts niet aan deze voorwaarden voldoet, is het mogelijk dat er geen accurate diagnose kan worden gesteld. In dat geval is het de arts niet toegestaan om geneesmiddelen via internet voor te schrijven.

Wanneer je voor het eerst een medicijn voorgeschreven krijgt, zal je arts doorgaans een recept verstrekken voor een maximale periode van 15 dagen. In gevallen waarin de kleinste beschikbare verpakking van het geneesmiddel meer dan 15 dagen aan medicatie bevat, is de apotheek bevoegd om je deze verpakking te verstrekken.

Verstrekking van medicatie voor langere duur

Je arts zal in eerste instantie evalueren of het voorgeschreven medicijn goed bij je aanslaat. Indien dit het geval is, zal je arts overgaan tot het verstrekken van een recept voor een periode die langer is dan 15 dagen. In situaties waarbij patiënten langdurig gebruik maken van kostbare geneesmiddelen en een goed resultaat boeken, kan je voor een maximale periode van 3 maanden medicatie ontvangen.

Voorschrift van medicijnen met kosten boven € 1.000

Indien je arts een geneesmiddel voorschrijft waarvan de maandelijkse kosten de € 1.000 overschrijden, zal je gedurende de eerste 6 maanden slechts voor 1 maand aan medicijnen ontvangen bij de apotheek.

Medicijnenvoorschrift bij intensieve thuiszorg

Bij intensieve zorg die thuis wordt verstrekt, zoals in de laatste levensfase van een patiënt, wordt de beslissing omtrent benodigde medicatie doorgaans in overleg genomen tussen de patiënt zelf (of diens naasten) en de betrokken zorgverleners.

Voorkomen van verspilling door kortere medicijnvoorschriften

Om medicijnverspilling tegen te gaan, zijn er afspraken gemaakt tussen de overheid, patiënten, artsen, apothekers, verpleegkundigen en zorgverzekeraars. Deze afspraken stellen richtlijnen op voor de hoeveelheid medicijnen die door artsen voorgeschreven mogen worden.

Voor medicijnen die onder de Opiumwet vallen, dien je een Schengenverklaring of een medische verklaring aan te vragen, afhankelijk van het land waar je naartoe gaat. Onder opiaten vallen bijvoorbeeld slaapmiddelen, sterke pijnstillers, ADHD-medicijnen of medicinale cannabis. Het medicijnpaspoort geldt niet als geldig reisdocument, maar kan handig zijn om mee te nemen als je medische zorg nodig hebt in het buitenland.

Informatie over medicijnen en de Opiumwet

Vraag je apotheker welke medicijnen onder de Opiumwet vallen, of raadpleeg lijst 1 en 2 van de Opiumwet voor de werkzame stoffen van medicijnen.

• Op lijst I staan bijvoorbeeld zware pijnstillers en Ritalin.
• Op lijst II staan bijvoorbeeld slaap- en kalmeringsmiddelen.

Schengen- of medische verklaring voor medicijnen

Als je opiaten meeneemt naar een Schengenland of een land dat de Schengenverklaring accepteert, dien je een Schengenverklaring aan te vragen bij het CAK. Deze verklaring is maximaal 30 dagen geldig. Voor meer informatie over reizen met opiaten kun je bij het CAK terecht.

Voor landen buiten het Schengengebied heb je mogelijk een medische verklaring nodig. Deze medische verklaring is ook geldig in Schengenlanden waar je doorheen reist om je eindbestemming te bereiken. Een voorbeeld van een medische verklaring kun je vinden op de website van het CAK. Op Nederlandwereldwijd.nl lees je meer over medische verklaringen in het buitenland.

Medicijnpaspoort is niet een geldig reisdocument

Hoewel het medicijnpaspoort geen officieel reisdocument is, vermeldt het wel welke medicijnen je gebruikt en voor welke stoffen je overgevoelig bent. Dit kan handig zijn als je in het buitenland een apotheek of arts moet raadplegen. Je huisarts, apotheek of specialist kan dit paspoort verstrekken.

Het medicijnenpaspoort wordt ook wel geneesmiddelenpaspoort of Europees Medisch Paspoort genoemd.

Medicijnen in originele verpakking meenemen

Zorg ervoor dat je medicijnen meeneemt in de originele verpakking van de apotheek, inclusief het etiket. Dit maakt duidelijk dat het om een geneesmiddel gaat en niet om drugs.

Mag ik medicijnen meenemen naar Nederland?

In principe mag je de meeste medicijnen meenemen naar Nederland, mits je kunt aantonen dat ze voor persoonlijk gebruik zijn. Houd je aan de voorschriften voor het meenemen van medicijnen. Medicijnen met een verdovende werking vallen onder de Opiumwet. Deze mag je alleen meenemen naar Nederland als je een officiële verklaring hebt.

Als je een verklaring nodig hebt om je medicijn mee te nemen, controleer dan of deze verklaring gelegaliseerd moet worden. Informeer bij de lokale autoriteiten van het land waaruit je vertrekt naar de eisen voor het meenemen van medicijnen. Voor meer informatie over het meenemen van medicijnen op reis kun je terecht op de website van het CAK.

Receptmedicijnen zijn alleen verkrijgbaar bij een apotheek. Voor zelfzorgmedicijnen heb je geen recept nodig. Deze medicijnen zijn ook verkrijgbaar bij drogisten en supermarkten.

Aankoop van receptmedicijnen

Receptmedicijnen kun je alleen krijgen met een recept van je (huis)arts. Deze geneesmiddelen koop je bij een apotheek.

Zelfzorggeneesmiddelen zonder recept

Voor zelfzorggeneesmiddelen heb je geen recept nodig, bijvoorbeeld voor medicijnen tegen hooikoorts. Deze geneesmiddelen zijn naast apotheken ook verkrijgbaar op andere locaties, zoals bij drogisten, supermarkten of benzinestations. De plaats waar je zelfzorgmedicijnen kunt kopen, hangt af van de categorie waaronder het medicijn valt. Er zijn 3 categorieën zelfzorgmedicijnen:

Alleen apotheek

Bij zelfzorgmedicijnen in de categorie “Alleen Apotheek” (UA) is het belangrijk dat de apotheker je uitleg geeft over het juiste gebruik. De apotheker houdt ook rekening met eventuele andere medicijnen die je gebruikt.

Apotheek en drogist

Zelfzorggeneesmiddelen in de categorie “Apotheek en Drogist” (UAD) kun je alleen bij apotheken of drogisten kopen. Dit zijn medicijnen die je veilig zelf kunt gebruiken. De apotheker of drogist kan hierover advies en uitleg geven.

Algemene verkoop

Zelfzorggeneesmiddelen in de categorie “Algemene Verkoop” (AV) kun je overal kopen. Hierbij gaat het om medicijnen die je veilig zelf kunt gebruiken. Ze zijn meestal verkrijgbaar in kleine verpakkingen. Voorbeelden hiervan zijn nicotinepleisters, pijnstillers en sommige maagzuurremmers.

Aankoop van medicijnen via internet

Alleen bij een betrouwbare aanbieder kun je veilig medicijnen via internet bestellen.

Je kunt informatie vinden in de bijsluiter die je ontvangt bij je geneesmiddel. Vaak geeft je apotheker ook informatie over medicijnen. In de geneesmiddeleninformatiebank kun je informatie vinden over alle medicijnen die in Nederland zijn goedgekeurd.

Bijsluiter van medicijnen

Wanneer je medicijnen koopt in Nederland, wordt er altijd een bijsluiter in het Nederlands meegegeven. In de bijsluiter moeten de volgende gegevens staan:

• De naam van het geneesmiddel.
• De aanbevolen dosering.
• Bekende bijwerkingen van het medicijn.
• De actieve ingrediënten en hulpstoffen in het medicijn.
• De hoeveelheid tabletten, zalf of gel in de verpakking.
• Voor welke klachten of ziekten je het geneesmiddel kunt gebruiken.
• In welke gevallen je het medicijn niet mag gebruiken (bijvoorbeeld als je allergisch bent voor een ingrediënt of tijdens de zwangerschap).
• Het bedrijf dat het middel op de markt brengt.

Je kunt meer informatie over de bijsluiter vinden op de website van het CBG.

Informatie op de medicijnverpakking

De verpakking van het medicijn bevat ook informatie, zoals hoe je het medicijn moet gebruiken en bewaren. Welke informatie er op medicijnverpakkingen moet staan, kun je nalezen op de website van het CBG.

Informatie van de apotheek

Voor vragen over medicijnen en gezondheid kun je bij je apotheker terecht. Ook kun je kijken op de website van de apothekers: Apotheek.nl.

Informatie over vergoedingen van medisch geneesmiddel

Op de website Medicijnkosten kun je controleren of geneesmiddelen worden vergoed via het basispakket en hoeveel je eventueel moet bijbetalen. Ook kun je nagaan of er een alternatief geneesmiddel beschikbaar is zonder extra kosten.

Informatie medicinale cannabis

Je vindt alle informatie over het gebruik van cannabis als medicijn op de website van het Bureau Medicinale Cannabis.

Informatie over medicijnen online

Naast reguliere apotheken zijn er ook online apotheken die medicijnen verkopen. Om je gezondheid niet in gevaar te brengen, is het belangrijk om altijd de betrouwbaarheid van een webshop te controleren. Je kunt meer informatie vinden over het online bestellen van medicijnen op de website Online medicijnen bestellen.

Zoeken naar informatie over bijwerkingen van medicijnen

Op de website van Lareb kun je per geneesmiddel of vaccin informatie vinden over mogelijke bijwerkingen.

Geneesmiddeleninformatiebank

De geneesmiddeleninformatiebank bevat informatie over alle geregistreerde geneesmiddelen en homeopathische medicijnen in Nederland. Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) beheert deze geneesmiddeleninformatiebank.

Informatie over diergeneesmiddelen

Ook voor diergeneesmiddelen kun je informatie vinden in de diergeneesmiddeleninformatiebank, die ook wordt beheerd door het CBG. Deze informatie is van toepassing op alle geregistreerde diergeneesmiddelen in Nederland.

Bijwerkingen van een medicijn of vaccin die je gebruikt, kun je melden bij het Nederlands Bijwerkingen Centrum Lareb. Ernstige meldingen worden binnen 15 dagen door Lareb doorgestuurd naar het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG). Voor informatie over bijwerkingen van een medicijn kun je het beste contact opnemen met jouw arts of apotheker.

Melden van bijwerkingen van medicijnen

Het is van groot belang om bijwerkingen te melden, aangezien dit bijdraagt aan de veiligheid van geneesmiddelen en vaccins. Je kunt een melding maken via het online meldformulier voor bijwerkingen van medicijnen op de website van Lareb. Meer informatie over het melden van bijwerkingen vind je op de website van het CBG.

Deel je ervaringen met jouw geneesmiddel

Het Meldpunt Medicijnen verzamelt ervaringen van mensen die medicijnen gebruiken. Dit kunnen bijwerkingen zijn, problemen met de verpakking, vergoeding of de bijsluiter. Je kunt op de website van het Meldpunt Medicijnen deze ervaringen lezen en bekijken. Daarnaast kun je uiteraard ook zelf jouw ervaringen met een specifiek geneesmiddel delen.