Je bent mantelzorger als je zorg verleent aan iemand in je directe omgeving. Deze hulp lever je vrijwillig vanwege de sociale band die je met die persoon hebt, zoals een familielid, vriend of buur.

Mantelzorg in de praktijk

Mantelzorg is vaak een langdurige en soms intensieve inzet. Denk aan jongeren die meehelpen in de zorg voor een gezinslid met een beperking, of volwassenen die zorgen voor een familielid, vriend of buur. In Nederland zijn er vijf miljoen mantelzorgers.

De ondersteuning kan variëren van dagelijkse verzorging tot hulp bij dagelijkse activiteiten, zoals:

• Het huishouden doen, zoals koken en schoonmaken;
• Emotionele steun bieden, bijvoorbeeld bij depressie;
• Het verzorgen van iemand met een handicap.

In sommige gevallen voeren mantelzorgers ook verpleegkundige handelingen uit, zoals dagelijkse insuline-injecties voor iemand met diabetes.

Dankzij mantelzorg kunnen anderen zelfstandig blijven wonen en actief deelnemen aan de samenleving. Mantelzorg gaat verder dan vrijwilligerswerk of onderlinge hulp tussen huisgenoten.

Ondersteuning bij mantelzorg

De meeste mantelzorgers bieden met liefde hulp aan anderen, maar het kan soms ook uitdagend zijn. Gelukkig kun je ondersteuning krijgen bij mantelzorg, bijvoorbeeld in de vorm van huishoudelijke hulp of het delen van ervaringen.

Betaalde en onbetaalde mantelzorg

Mantelzorg is doorgaans onbetaald, maar sommige mantelzorgers ontvangen een vergoeding. Deze vergoeding kan afkomstig zijn van het persoonsgebonden budget (PGB). Een PGB is bedoeld voor mensen met specifieke zorgbehoeften, bijvoorbeeld vanwege een handicap. Een PGB aanvragen verloopt via de gemeente, zorgverzekeraar of het regionale zorgkantoor.

Wat geen mantelzorg is: gebruikelijke hulp en vrijwilligerswerk

Gebruikelijke hulp valt niet onder mantelzorg. Het betreft de dagelijkse zorg die huisgenoten aan elkaar bieden vanwege het delen van een huishouden. Gezamenlijk dragen zij verantwoordelijkheid voor taken zoals boodschappen doen en het huishouden op orde houden.

Vrijwilligerswerk wordt ook niet beschouwd als mantelzorg. Een vrijwilliger biedt hulp in een georganiseerde setting, bijvoorbeeld via een stichting of goed doel.

Mantelzorger blijven bij opname in een zorginstelling

Wanneer degene waarvoor je zorgt wordt opgenomen in een zorginstelling, nemen professionele hulpverleners een deel van de zorg over. Toch blijft jouw rol als mantelzorger belangrijk, al kan deze veranderen. Het is essentieel om goede afspraken te maken met de professionele zorgverleners.

Dit kan bijvoorbeeld tijdens de bespreking van het zorgplan, waarin de afspraken tussen de instelling en de zorgbehoevende staan vermeld. Tijdens dit gesprek kun je aangeven welke hulp en ondersteuning je nog wilt bieden. Stel tevens een zorgrooster op om de verdeling van taken tussen jou en de professionele zorgverleners vast te leggen.